Makaleler
Modern dünyanın şamanizme bakış açısı
Kitaplar, atölyeler ve şamanizm ile ilgili seminerler bu amaçla dünyâda yoğun olarak sunulmaktadır. Birçok kişi, bir şaman olmak, güç elde etmek ve bitip tükenmek bilmeyen "hiç kimse" olmak sorununu durdurup, ebedî olarak çözmek isteği ve sonunda "birisi" olmak hayâli ile bu kitapları okumakta ve bu atölyelere katılmaktadır. Bu girişim yaşamlarımızdaki anlam eksikliği sebebiyle yapmak istediğimiz şeylerin ne tarzda olduğuna dâir bir diğer örnektir.
Modern insan için şamanizm fikrinin, güç fikri ile iyileştirmek gücü; yaşamın olaylarını değiştirmek gücü; yağmur ve iyi şans getirmek gücü-bağlantılı olduğunu fark etmek de ilginçtir. Hayâtta kalan Toltekler olarak adlandırdığım Meksikalı yerli halklar arasındaki deneyimlerim, çok farklı bir bakış açısı sundu. Şamanizm, güç fikrinden çok hizmet fikri ile ilgili idî.
Bizzat tanıdığım samanların başlıca özelliği, kendilerini toplumlarına hizmete adayışlarıdır. Şamanlar hakkında olağanüstü olan, güçlerinin ne denli büyük olduğu değil, fakat başkalarına ödül beklemeden hizmet etmek için ne kadar büyük bir yeteneğe sahip olduklarıdır. Onlar yaptıkları iş için para almazlar. Şaman olarak etkinlikleri sonucunda gelir sâhibi olmak bir yana, onlar fakirlerin arasında en fakirleridir, çünkü diğer yandan yaşamlarında köylü olarak en az diğerleri kadar zor koşullarda çalışışlarının yanı sıra, kendi topluluklarının hizmetine de çok çalışarak uzun zaman harcarlar.
Büyük bir cömertlik ve ruh asilliğine sahip samanlardan dolayı, aşırı basitleştirişin kural olduğu modern dünyâmızda, şamanizm sözcüğünün kullanıldığı tarzı onaylamaktan her zaman kaçındım. Günümüzde, yerlilerin bilgisi hakkında biraz bile okumuş ya da şamanizm hakkında atölyelere katılmış herkes başkalarının hayran olabileceği bir imajı satmak için kendisini şaman olarak tanıtmaktadır.
İşim gereği dünyânın dört bir yanında uzun süredir konferanslar veriyor ve seminerlere başkanlık ediyorum. Çoğu kişi (atölye düzenleyicileri, medya çalışanları, vs.) bana şaman unvanını vermek istedi. Bunu hiçbir zaman kabul etmedim, çünkü gerçek samanları tanıyor ve yaptıkları şeyde kesinlikle kendilerini önemsemeden, ruhu yansıtmak için tüm yaşamları boyunca hizmet sunduklarını biliyorum. Bunun için, ben kendimi hiçbir zaman çıplak ayaklı o erkekler ve kadınlar ile aynı seviyeye koymağa cüret etmedim. Bir şaman ya da bir nagual olduğu izlenimini veren maskeler dansına katılmadığım için benim çok sayıda dinleyicim olmayacaktır.
Fikrime göre, çoğunlukla unvanlar taşıyışın ardındaki zorlayıcı ihtiyâç, kendini önemsemektir. Kişinin kendini başkalarına "Ben tekim" şeklindeki tanıtım ihtiyâcı, hem "aydınlanmış" olanlar, hem de bunların izleyicileri için oldukça zarara yol açmıştır. Bu unvanların pazarlamak ve kazanç açısından uygun olduğunu biliyorum, fakat benim için özgürlük daha kıymetli bir değerdir. Sonunda, hepimiz yaşadığımız gibi ölürüz. Ölüm unvanlarımızdan etkilenmez."